Maximale snelheid, maximaal veilig

In de gerechtelijke arrondissementen Antwerpen, Turnhout en Mechelen kunnen zware snelheidsovertreders een groepsvorming snelheid volgen. Tijdens die cursus leren ze waarom er snelheidslimieten zijn en hoe ze hun gedrag kunnen aanpassen. Wij spraken met Roel De Klerk, projectverantwoordelijke leermaatregelen bij de Vlaamse Stichting Verkeerskunde (VSV).

Voor wie is de groepsvorming bedoeld?

“Voor iedereen die een zware snelheidsovertreding begaat. Dat betekent meer dan 30 km/u te snel in de bebouwde kom rijden of meer dan 40 km/u erbuiten. In de periode tussen de dagvaarding en de zitting van de politierechtbank krijgen de overtreders een uitnodiging van het parket om onze groepsvorming te volgen, al is dat geen verplichting. De politierechter kan er rekening mee houden in het vonnis als de overtreder een vorming volgde. Dat kan in de vorm van een strafvermindering of een lagere boete. Maar zeker is dat niet. Dat staat ook duidelijk in de uitnodiging. Onze cursus bestaat ongeveer twee jaar. Deelnemers moeten de cursus helemaal zelf betalen. Voorlopig werken we samen met de gerechtelijke arrondissementen Antwerpen, Mechelen en Turnhout. We merken veel interesse. We geven de opleiding elke week, altijd voor twaalf personen.”

Hoe ziet de cursus er uit?

“Het is best intensief. De groepsvorming duurt zestien uur, verspreid over drie dagen. De eerste dag krijgt iedereen wat theorie. We leggen uit waarom de snelheidslimiet bestaat en proberen te achterhalen waarom iemand te snel rijdt. De tweede dag is een praktijkdag. Dan stappen de deelnemers zelf de wagen in. We werken vooral aan risicoperceptie. In de wagen merken de deelnemers al snel welke risico’s te snel rijden met zich meebrengt. Afsluiten doen we op de derde dag met een evaluatiemoment. De deelnemers koppelen terug over wat ze hebben geleerd en geven concreet aan hoe ze hun gedrag willen veranderen.”

Wat leert de cursus jullie over snelheidsovertreders? Waarom rijden ze te snel?

“Er zijn een aantal zogenaamde gedragsbepalers, psychologische oorzaken, die aan de basis liggen van de keuze om te snel te rijden. Zo zien we nog altijd dat niet iedereen het belang van de snelheidslimiet inziet. Sommige mensen denken dat er weinig risico’s verbonden zijn aan te snel rijden. Anderen geloven dat de limieten er zijn om boetes te kunnen uitschrijven en zo geld in het laadje te brengen, niet om de veiligheid te verzekeren. Sommigen geloven echt dat ze prima in staat zijn om zelf de juiste snelheid in te schatten. Snel rijden heeft ook te maken met zelfbeeld. Veel deelnemers vinden zichzelf uitstekende bestuurders die meer risico’s mogen nemen dan anderen. Maar dat klopt natuurlijk niet.”

Hoe kunnen lokale besturen helpen om duidelijk te maken wat de snelheidslimiet is?

“Overdreven en onaangepaste snelheid zijn de belangrijkste oorzaken van verkeersongevallen. Te snel rijden veroorzaakt bovendien maar liefst 30% van alle dodelijke ongevallen. Lokale besturen spelen vooral een rol in het helpen respecteren van de snelheidslimieten. Ten eerste op het terrein zelf. De manier waarop straten zijn ingericht, bepaalt mee hoe snel mensen rijden. Denk maar aan de inrichting van een zone 30, poorteffecten bij het binnenrijden van de bebouwde kom... Ten tweede hebben lokale besturen een rol op het vlak van sensibilisering en communicatie. Het is heel belangrijk dat we met z’n allen communiceren waarom de snelheidslimieten zijn wat ze zijn. Ze zijn er om te zorgen voor veilig verkeer voor jong en oud, niet om mensen te pesten of om geld op te brengen.”