"Aandacht voor mobiliteit is meer dan zorgen voor parking”

Om een wielerwedstrijd veilig en vlot te laten verlopen, moet je het hele mobiliteitsplaatje bekijken. Niet alleen de koers zelf, maar ook alles erbuiten. Gerry Peeters van de Federale Wegpolitie legt uit hoe het vandaag gebeurt en wat er beter kan.

Welke taken heeft de politie bij wielerwedstrijden?

“De politie begeleidt de koers op drie manieren: in de koers, rond de koers en erbuiten. Ten eerste is de federale politie volop aanwezig in de koers. Bij grote wielerwedstrijden rijden onze motards voor en achter het peloton. Ze zorgen dat de koers veilig kan passeren tussen de rode en groene vlag. De lokale politie is dan weer verantwoordelijk voor de veiligheid rondom de koers. Zij kijken op voorhand of er gevaarlijke punten op het parcours liggen, zoals kruispunten en vluchtheuvels, en of er maatregelen nodig zijn om de veiligheid van de renners te garanderen. De lokale politie bewaakt de start- en aankomstzones en regelt het verkeer op cruciale punten.”

“Bij grote koersen werkt de lokale politiezone samen met omliggende politiezones, gemeentebesturen en hun mobiliteitsambtenaren. Met z’n allen bekijken ze het ruimere plaatje. Ze moeten er natuurlijk voor zorgen dat toeschouwers en deelnemers vlot ter plekke geraken. Maar er is ook nog het verkeer dat niets met de koers te maken heeft. Bewoners, leveranciers van handelszaken, doorgaand verkeer... Een goed mobiliteitsplan zorgt ervoor dat het verkeer zo vlot mogelijk verloopt. Vaak werken we daarom met twee omleidingen. Een omleiding op ruime afstand van het parcours om ervoor te zorgen dat mensen niet ongewild op of langs het parcours opduiken en een lokale omleiding voor wie toch ter plekke moet zijn.”

Je kunt niet zomaar de hele omgeving afsluiten voor een koers. Hoe bepaal je welke mobiliteitsmaatregelen echt nodig zijn?

“We maken altijd een risicoanalyse. We denken op voorhand na over wat er kan mislopen en wat de gevolgen zouden zijn. Niet alleen voor de veiligheid in en rond de wedstrijd, maar ook voor de andere weggebruikers. Als die gevolgen groot zijn, moeten we preventieve maatregelen nemen. Dan sluiten we straten, kruispunten of andere punten af voor het verkeer.”

“Soms moeten we daar ver in gaan. Een simpel verbodsbord is niet altijd voldoende. Om zeker te zijn dat mensen een afsluiting respecteren, moet je soms de doorgang fysiek ontraden en duidelijk de gewenste omleiding aanduiden. Het helpt ook om bestuurders de reden voor een verbod mee te geven. Door een simpel bord ‘wielerwedstrijd’ onder het verbodsbord te hangen, merken we dat veel meer chauffeurs het verbod respecteren.”

Wat wordt er het vaakst over het hoofd gezien?

“We denken nog te vaak dat iedereen met de auto naar de koers komt. Als het gaat over mobiliteit, wordt er vooral nagedacht over voldoende parking. Maar er zijn heel veel mensen die te voet, met de fiets of met het openbaar vervoer willen komen. En dat geldt zowel bij kleinere koersen met een lokaal publiek als grote wedstrijden met duizenden toeschouwers. Als je te weinig nadenkt over alternatieve vervoermiddelen, dwing je mensen soms om toch met de auto te gaan. Terwijl het vaak heel positieve gevolgen kan hebben voor het evenement wanneer meer bezoekers alternatieve modi gebruiken. Neem het WK wielrennen 2021, in hart van Leuven. De organisatoren communiceerden dat de parkeerplaatsen eerder beperkt waren. Uiteindelijk kwam de overgrote meerderheid met de trein of de fiets.”

“Ook De Lijn wordt nog te vaak vergeten bij de opmaak van mobiliteitsplannen. Er wordt vaak pas laat nagedacht over haltes en routes van bussen tijdens de koers. Een goede dialoog op voorhand tussen politie en De Lijn is noodzakelijk. Zo kan je ruim op tijd bekijken welke haltes geschrapt moeten worden en of er vervanghaltes nodig zijn. Alleen zo kan je ervoor zorgen dat mensen makkelijk met de bus naar de koers kunnen komen of hun geplande verplaatsing kunnen maken. Heel belangrijk, maar we denken er nog te weinig over na."