Hoe de juiste boom kiezen?

Uit mobiliteitsbrief 123 - Openbaar groen

Nog te vaak bepalen gewoonte of puur esthetische kenmerken de keuze voor een boomsoort. Nochtans zijn er twee factoren die essentieel zijn om een juiste keuze te maken: het gewenste eindbeeld van de boom en de eigenschappen van de standplaats.

Door deze twee factoren te combineren ontstaat er een rangorde van de noodzakelijke eigenschappen. Die vormt de basis voor een gefundeerde en duurzame keuze.

Eindbeeld

Het eindbeeld van een boom omvat onder andere de grootte, zowel bovenals ondergronds, en de vorm van de kruin. Om de reële plaats die een boom inneemt in het eindbeeld te kunnen inschatten, is het nuttig om bomen op plannen realistisch in grootte weer te geven. Zo kunnen ook mogelijke knelpunten tijdig ontdekt worden: een tekort aan bewortelingsruimte, te veel beschaduwing van gevels, confl icten met bovenen ondergrondse nutsleidingen, ... In een verstedelijkte omgeving halen bomen vaak niet hun natuurlijke grootte, aangezien de standplaatseigenschappen dit niet toelaten. Ook de kroonvorm is belangrijk voor de plaats die een boom inneemt en het ruimtelijk effect dat hij heeft. Bomen kunnen ongeacht hun grootte zeer breed worden of net smal blijven, en dus het beeld van de publieke ruimte beïnvloeden. De kroondichtheid bepaalt de hoeveelheid licht die een boom doorlaat. Zeker in een verstedelijkte omgeving is dit belangrijk omwille van beschaduwing van gevels, voortuintjes en onderbeplanting.

MOB12320F01.jpg
Het eindbeeld van een laan met platanen is totaal anders van dat van een laan met sierkersen. Hier moet reeds in de planfase rekening mee gehouden worden. Het eindbeeld en de standplaatsen bepalen samen de boomkeuze.

Standplaats

MOB12312320F02.jpg

Een boom moet aangepast zijn aan de standplaats waar hij moet groeien. Deze eigenschappen zijn bijvoorbeeld bodemsoort, waterhuishouding, mineralenrijkdom, bodemstructuur, doorwortelbare ruimte en verharding.

Andere aandachtspunten

Als het eindbeeld is bepaald en de standplaatseigenschappen bekend zijn, blijven nog enkele aandachtspunten over die een rol kunnen spelen bij de verfi jning van de keuze, bijvoorbeeld de gevoeligheid voor strooizout, windgevoeligheid, impact van de luchtvervuiling, … Het gamma bomen dat gebruikt wordt, is best zo breed mogelijk. Zo worden de nadelen en risico’s (bv. ziekten of plagen) die verbonden zijn aan een boomsoort maximaal gespreid.

Informatie op basis van het Technisch Vademecum Bomen.