Inspraak van kinderen: Leest ruilt parkeerplaatsen in voor speelruimte

"De ideeën van de kinderen hebben een duidelijke meerwaarde gegeven aan het ontwerp." Dat zegt Dries Henkens van de stad Mechelen naar aanleiding van de herinrichting van een dorpsplein.

(Foto: Mechelen).
Dries Henkens, Dienst Ruimtelijke Planning en Mobiliteit Mechelen:
"De visie van de ontwerper samenbrengen met de ervaringen van bewoners en kinderen is een complex maar boeiend proces."

In 2006 organiseerde Kind & Samenleving een pilootproject ‘Kinderparticipatie bij mobiliteit’ in zes gemeenten. Een van de deelnemers was Leest, een deelgemeente van Mechelen. Voor de heraanleg van het dorpsplein werd ook de mening van kinderen gevraagd (werkwijze: zie verder). "Dit was een van de eerste projecten rond mobiliteit en openbaar domein waarbij we zo intens met kinderen hebben samengewerkt. We zijn dan ook met open vizier en zonder concrete verwachtingen aan de workshops begonnen."

Wat was het resultaat van de workshops met de kinderen?

"In het ontwerp hebben we rekening gehouden met hun opmerkingen. Ze vroegen bijvoorbeeld naar een open plein waar dingen op konden worden georganiseerd, en met genoeg zitbanken. Door de parkeerplaatsen te herschikken hebben we er een autovrij plein met zitbanken en een petanquepleintje van kunnen maken."

Hoe heeft u de verschillende belangen op het plein kunnen verzoenen?

(foto: Mechelen)
Het vernieuwde dorpsplein in Leest kreeg op vraag van de kinderen veel open ruimte en zitbanken.

"We hielden ook workshops en inspraakmomenten met de andere bewoners en handelaars van Leest. Daaruit bleek dat de prioriteiten soms ver uit elkaar lagen. Er was bijvoorbeeld een groot verschil tussen de wensen van de handelaars en de kinderen. Maar eigenlijk kan je dat probleem opentrekken: in een groep mensen zijn er dikwijls verschillende meningen over parkeren en bomen. De ene vraagt een maximum aantal parkeerplaatsen, terwijl de andere net meer openheid en duurzaam groen in het centrum wil. Na onderzoek en bespreking met andere ontwerpers, ingenieurs, mobiliteitsdeskundigen, politie, … werden een aantal haalbare scenario’s voorgesteld aan het bestuur, dat dan uiteindelijk de knoop heeft doorgehakt."

Wat heeft u uit dit project geleerd?

"Het viel vooral op dat de visie en de accenten van de ontwerper en die van de betrokken belangengroepen niet altijd overeenkomen. De ontwerper bekijkt een project vanuit een andere invalshoek en met een andere achtergrond dan de bewoners die er dagelijks komen."

Is deze vorm van inspraak voor herhaling vatbaar?

"Zo’n investering kunnen we niet doen bij elk nieuw project en ook niet elk project is er even geschikt voor. Maar binnenkort betrekken we wel nog kinderen bij het uittekenen van een speelweefsel, een netwerk van verschillende speelpleinen en spelprikkels in de binnenstad. Daarbij zal onze ervaring uit het vorige project goed van pas komen."

Leest: twee inspraaksessies met kinderen

(foto: Mechelen)

De inspraak van de kinderen gebeurde op twee workshops met leerlingen van het vijfde en zesde leerjaar van de scholen aan het dorpsplein. De gesprekken duurden twee keer 45 minuten. Per groep van 6 tot 10 kinderen was er een begeleider.

Eerste sessie:

• De kinderen duiden op een plan van de gemeente aan waar ze wonen.
• Elk kind kiest een kaartje met een vraag/ thema waarover gepraat wordt en die aangeduid wordt op het plan: hoe ga je naar school? Ga je soms alleen naar de winkel? Welke problemen kom je tegen op weg naar de bibliotheek?

Tweede sessie:

• Een kort gesprek met de kinderen over hoe zij de verschillende begrippen ‘spelen’, ‘circuleren’, ‘ontmoeten’ en ‘sport’ zien op een dorpsplein.
• De kinderen en de begeleiders maken samen een plan van het dorpsplein: hoe zouden zij willen dat het dorpsplein eruitziet? Daarbij wordt voldoende aandacht besteed aan de realiteit.

Lees meer

U kunt het verslag van de zes pilootprojecten van ‘Kinderparticipatie bij mobiliteit’ in detail nalezen op de website van Kind & Samenleving: 'Kinderparticipatie bij mobiliteitsprojecten '.