‘Kinderen en jongeren moeten zich alleen kunnen verplaatsen’

Uit mobiliteitsbrief 224 - Jeugdvriendelijke mobiliteit

Wat betekent zelfstandig onderweg zijn voor kinderen? “In ons project ‘Loslopend kind’ bundelen we ervaringen en tips hierover”, zegt Johan Meire van het expertise- en kenniscentrum Kind en Samenleving. “We willen zo inzicht geven in hoe kinderen een verplaatsing beleven en wat hen kan helpen.”

 

01_JohanMeireKS.JPGJohan Meire, onderzoeker bij Kind en Samenleving: “Een duidelijk leesbare publieke ruimte geeft kinderen meer houvast om zich alleen te verplaatsen.”

Hoe is ‘Loslopend kind’ ontstaan?

“Onze vzw Kind en Samenleving is al lang bezig met kindvriendelijke publieke ruimte. Stilaan werd duidelijk dat ook mobiliteit daarin een rol speelt. Tegelijk merkten we dat overheden en ontwerpers niet altijd voeling hebben met het thema. Met ‘Loslopend kind’ willen we inzichten, tips en ervaringen bundelen over hoe kinderen mobiliteit beleven en wat ze nodig hebben om dat zelfstandig en veilig te doen. Door die informatie aan te bieden, hopen we het bewustzijn te vergroten. Vergeet niet dat wat goed is voor kinderen, vaak ook goed is voor alle andere weggebruikers.”

Waarom is het belangrijk dat kinderen zich autonoom kunnen verplaatsen?

“Als samenleving hebben we er baat bij om kinderen zoveel mogelijk te ondersteunen om zelfstandig onderweg te zijn. Alleen zo doen ze de nodige ervaring op om deel te nemen aan het verkeer. Kinderen die zich zelfstandig verplaatsen doen dat trouwens actief, het zorgt ervoor dat ze bewegen. Dat komt hun mentale en fysieke gezondheid ten goede, én het vermindert de mobiliteitsdruk door autoverplaatsingen.”

Wat hebben zij daarvoor nodig?

“Om zelfstandig ergens naartoe te gaan, moeten kinderen de verplaatsing (aan)kunnen, op weg mogen gaan en dat ook zelf durven. Daarom moet er gewerkt worden aan een veilige omgeving en aan een duidelijk ‘leesbare’ publieke ruimte. Dat geeft kinderen houvast. Het is bijvoorbeeld duidelijker voor hen als een fietspad in de gemeente er overal hetzelfde uitziet. Als de verkeerssituatie duidelijk is, zullen ouders hun kinderen sneller toestemming geven om alleen ergens naartoe te gaan. Ook het aantal conflictsituaties met gemotoriseerd verkeer speelt een grote rol bij die beslissing.”

Hoe kan een lokaal bestuur daarop inspelen?

“Het is altijd een goed idee om de rol van gemotoriseerd verkeer in vraag te stellen en je af te vragen of er meer ruimte voor voetgangers en fietsers kan vrijgemaakt worden. Systematisch de schoolroutes, fietsroutes of andere routes die de jeugd vaak gebruikt onderzoeken, de knelpunten in kaart brengen en oplossen is ook een goede manier om dit probleem aan te pakken. Maar naast een duidelijke en veilige weginrichting is het belangrijk om kinderen een stem te geven in het mobiliteitsbeleid door hen te laten participeren. Kinderen hebben immers andere mobiliteitservaringen. Zo maken ze minder onderscheid tussen functionele en recreatieve verplaatsingen. Ook zichtbaarheid is heel belangrijk. Geparkeerde wagens kunnen bijvoorbeeld een barrière vormen. Als volwassene sta je daar misschien niet bij stil, maar voor hen kan het een groot verschil maken.”

Heb je nog tips?

“Op de website van ‘Loslopend kind’ kan je onze visietekst over jeugdvriendelijke mobiliteit raadplegen. Die is speciaal afgestemd op ontwerpers en beleidsmakers, dus de moeite waard om er eens naartoe te surfen. We willen in de komende jaren ook meer concrete, technische richtlijnen uitwerken. Wordt dus vervolgd…”

Ook interessant