‘Een sterk fietsbeleid zet vooral ook in op verkeersveiligheid’
Hoe kan je als lokaal bestuur werk maken van een sterk fietsbeleid? We vroegen het aan Maarten Baeyens, Beleidsadviseur Mobiliteit bij stad Geel. “Door zelf de fiets te nemen, geef je het goede voorbeeld en kan je quick wins detecteren. Daarnaast moet een sterk fietsbeleid ook investeren in verkeersveiligheid.”
Het is belangrijk dat jonge kinderen veilig kunnen oefenen in het verkeer. Zo bereid je hen beter voor om later zelfstandig naar school of naar een hobby te fietsen. Maarten Baeyens - Beleidsadviseur Mobiliteit bij stad Geel
Hoe beleef jij jouw verplaatsingen als fietser?
“Ik werkte tot april 2021 als Consulent Mobiliteit bij Stad Turnhout en maakte vorig jaar de overstap naar Geel. Ik heb geen moment getwijfeld om ook naar mijn nieuwe werkplek te fietsen. Ik vind fietsen ideaal om mijn hoofd leeg te maken en het werkt ook heel inspirerend. Onderweg maak ik soms foto’s van punten waar ik werk van wil maken: dat kan een aanpassing zijn op infrastructureel vlak, maar evengoed op het vlak van verkeersveiligheid. Als ik met mijn kinderen fiets, stel ik bijvoorbeeld vast welke impact de snelheid van auto’s heeft op hun veiligheidsgevoel en hun zelfvertrouwen. Ik vind het belangrijk dat jonge kinderen veilig kunnen oefenen in het verkeer, zodat ze beter voorbereid zijn om zich later zelfstandig in het verkeer te begeven. Inzetten op verkeersveiligheid is daarom volgens mij cruciaal voor een sterk fietsbeleid.”
Hoe zet jij in jouw job in op verkeersveiligheid?
“In Turnhout oefende ik een meer uitvoerende functie uit. Ik werkte aan maatregelen als schoolstraten, fietsstraten en -zones, zone 30, … om een fietsveilige (school)omgeving te garanderen. In Geel bekijk ik de fiets in een groter geheel: ik werk mee aan de mobiliteitsvisie, de opmaak van het regionale en gemeentelijke mobiliteitsplan, een masterplan voor de heraanleg van de stationsomgeving en het centrum,… Ook in ons lokale fietsbeleid focussen we sterk op veiligheid. Hierbij kijken we naar meerdere zaken: (fiets)infrastructuur aanpassen en aanleggen, maar ook stimulerende maatregelen voor een duurzaam mobiliteitsbeleid en fietsgebruik.”
Welke tips heb je voor lokale besturen?
“Fiets zelf ook door je gemeente. Burgemeesters, schepenen en alle gemeentemedewerkers geven zo zelf het goede voorbeeld en tonen dat hun gemeente fietsen stimuleert. Daarnaast spoor je quick wins op. Door een kleine ingreep kan je soms een grote ergernis bij fietsers wegnemen, en tegelijk de verkeersveiligheid verhogen. Er moet ook meer aandacht gaan naar de groeiende snelheidsverschillen tussen fietsers met de komst van elektrische fietsen en speed pedelecs. Tot slot kan een lokaal bestuur de modal shift naar duurzame verplaatsingen op meerdere manieren ondersteunen. Dat kan door deelauto’s of -fietsen ter beschikking te stellen, of bij het afleveren van omgevingsvergunningen. Een stad of gemeente kan voor winkels, horeca en meergezinswoningen naast het verplichte aantal fietsenstallingen ook extra bepalingen opleggen. Ik denk dan bijvoorbeeld aan een overdekte fietsenstalling aan de ingang. Zo staat de fiets constant in de kijker en stimuleren we fietsgebruik, zeker voor korte verplaatsingen.”
Welke tips heb je voor de Vlaamse overheid?
“De laatste jaren heeft Vlaanderen heel wat nieuwe subsidies gelanceerd om het lokale fietsbeleid te bevorderen, zoals de subsidies voor veilige schoolomgevingen en veilige schoolroutes of het Kopenhagenplan. Die subsidies zijn absoluut een meerwaarde. Aan de Vlaamse overheid geef ik graag het advies om te bekijken of bij toekomstige subsidies ook het aanwerven van tijdelijke medewerkers subsidieerbaar kan zijn. Steden en gemeenten krijgen zo de tijd en ruimte om nieuwe fietsprojecten voor te bereiden en uit te werken. Daarnaast is het sowieso zinvol voor hen om na te gaan voor welke reeds geplande fietsprojecten ze subsidies kunnen krijgen, maar ook om te bekijken welke aanpassingen ze eventueel moeten doorvoeren om aan de voorwaarden te voldoen.”