"Ik rij met een gerust hart over elke brug in Vlaanderen”

De afdeling Expertise Beton en Staal (EBS) van DMOW ondersteunt entiteiten van de Vlaamse overheid bij de realisatie en het beheer van grote bouwwerken. Wij spraken met afdelingshoofd Paul Meekels over hun werking, vandaag en in de toekomst.

 

 

 

Wat doet EBS?

“Onze 75 medewerkers ondersteunen andere entiteiten van de Vlaamse overheid. Zowel het Agentschap Wegen en Verkeer, het Agentschap Maritieme Dienstverlening en Kust, De Vlaamse Waterweg nv, Lantis, De Werkvennootschap als de afdeling Maritieme Toegang van DMOW. We helpen hen bij de realisatie en het beheer van alle grote bouwwerken. Denk maar aan bruggen, tunnels, viaducten, sluizen, stuwen, kaaimuren... Om dat op een zorgvuldige manier te doen, is de afdeling opgedeeld in drie secties en een cel, met elk zijn eigen expertise en verantwoordelijkheid.”

Hoe is de aanpak over de jaren heen veranderd?

“We beschouwen onze kunstwerken niet langer als een dood gewicht. Het zijn infrastructuurelementen, elk met een eigen levensduur en geschiedenis. Vroeger vervingen we de bruggen en deden we een groot onderhoud op één moment om de zoveel jaar. Nu willen we met assetmanagement op de hele levensduur focussen. We evolueren dus naar een aanpak die is gebaseerd op risico-inschatting, data- en informatiebeheer en een actief beheer over de hele levenscyclus. Zo kunnen we goed en tijdig inschatten welke bruggen onderhoud nodig hebben.”

Hoe gebeurt de monitoring?

“Er zijn drie soorten inspecties: algemene inspecties, bijzondere inspecties en occasionele inspecties. Elk kunstwerk met een overspanning van minstens 5 meter krijgt afhankelijk van de toestand en het type om de 3 à 5 jaar een algemene inspectie. De verantwoordelijkheid voor zo’n volledige inspectie ligt bij de beheerder van elke brug. EBS staat in voor de bijzondere inspecties. Die inspecties zijn bijvoorbeeld nodig wanneer er schade aan een brug werd vastgesteld of er een ongeval plaatsvond. Met speciale apparatuur onderzoeken we dan het probleem van de brug. Zo garanderen we de veiligheid van die bruggen. Een occasionele inspectie is een tussentijdse, visuele inspectie. Die kan nodig zijn na een melding of vaststelling van een specifiek probleem.”

“Met de inzichten van de inspecties kunnen we de bruggen indelen in verschillende categorieën. Die gaan van 1 tot 5, van goed tot zeer slecht. Bruggen in toestand 5 komen op de Lijst Prioritaire Kunstwerken. Bij die bruggen nemen we onmiddellijk maatregelen om de veiligheid te garanderen. Alle bruggen in toestand 4 willen we op termijn vervangen of renoveren. En bij de andere bruggen werken we hard om een onderhoudsachterstand te vermijden. Een nulrisico bestaat natuurlijk nooit, maar met die grondige aanpak kan ik zeggen dat ik met een gerust hart over elke brug in Vlaanderen rij.”

Jullie zetten ook in op moderne technieken om bruggen te monitoren. Welke?

“Dat klopt. Samen met onderzoeksinstellingen bekijken we of we met satellieten, drones en sensoren op een innovatieve manier de toestand van onze bruggen in kaart kunnen brengen. We hopen zo onder andere te achterhalen of een brug te fel doorbuigt en we dus actie moeten ondernemen. Ook gaan we na of sensoren ons kunnen helpen met monitoren. Zo plaatsten we glasvezelsensoren op de W20-brug in Strombeek-Bever, een van de bruggen die zorgt voor de aansluiting tussen de A12 en de Brusselse ring. De sensoren moeten een alarm sturen als de brug te fel doorbuigt zodat we een waarschuwing krijgen als er iets aan de hand is.”

“De beelden en signalen zouden een deel van de huidige inspecties en waterpassingen kunnen vervangen. Dat is een groot voordeel. De inspecties zorgen vaak voor verkeershinder, aangezien inspecteurs met hoogtewerkers de brug van dichtbij moeten bekijken. Zeker bij moeilijk bereikbare bruggen zouden die technieken een extra meerwaarde zijn. Het wordt dan wel een hele klus om al die informatie te verwerken. We bekijken daarom ook of artificiële intelligentie in staat is om een deel van het werk te doen.”