Samenwerken aan meer toegankelijke haltes

In Vlaanderen kan niet iedereen overal de bus of tram nemen, al zeker niet met een rolstoel,
kinderwagen of visuele beperking. Dat moet beter. Daarom stelden het Departement Mobiliteit
en Openbare Werken (DMOW), Inter – Toegankelijk Vlaanderen, De Vereniging van Vlaamse
Steden en Gemeenten (VVSG) en De Lijn in 2019 het Masterplan Toegankelijkheid op. Een stand
van zaken met Anne-Marie Van Wesemael, coördinator van het masterplan vanuit DMOW.

Wat houdt het Masterplan Toegankelijkheid precies in? 

“Het plan draait om twee concrete doelstellingen. Tegen 2030 moet 50% van de haltes van het kernnet en aanvullend net en 100% van de haltes aan Hoppinpunten toegankelijk ingericht zijn. Dat kunnen we niet alleen. Daarom is er het charter ‘Masterplan toegankelijkheid haltes’ dat lokale besturen kunnen ondertekenen. Met dat charter engageert een stad of gemeente zich om de doelstellingen van het masterplan in de praktijk te vertalen. Tot nu toe hebben 65 steden en gemeenten er hun handtekening onder gezet.”

“Daarnaast voorziet het plan ook allerlei vormen van ondersteuning aan steden en gemeenten. Samen met Inter hebben we bijvoorbeeld coachingtrajecten georganiseerd. Inter begeleidde steden en gemeenten bij het opstellen van concrete actieplannen om haltes op hun grondgebied toegankelijk te maken. Er is ook financiële steun. Per halte is er een subsidie mogelijk van € 5.000. Ten slotte is er de tweejaarlijkse prijs ‘Meer Mobiele Gemeente/ Stad’. De winnende stad of gemeente ontvangt € 50.000, te besteden aan de aanleg van bushaltes of een Hoppinpunt. Twee jaar geleden hebben we de prijs al eens uitgereikt, deze maand volgt de tweede editie.”

 

 

Gaan we de doelstellingen halen?

“Er is nog werk voor de boeg. Het masterplan is vijf jaar geleden opgestart, we zijn nu dus halfweg. Maar de cijfers zijn nog niet wat ze moeten zijn. Voor personen met een motorische beperking is slechts 17,7% van de haltes autonoom toegankelijk, 35,4% is toegankelijk met assistentie. Voor mensen met een visuele beperking ligt dit percentage maar op 9,6%. Dat is te laag. Zeker als je weet dat tactiele begeleiding voor mensen met een visuele beperking relatief goedkoop en makkelijk uit te voeren is.”

“Waarom we nog niet staan waar we willen? Waarschijnlijk komt het door een combinatie van factoren. Misschien is het masterplan nog niet bekend genoeg bij lokale besturen? Sommige steden en gemeenten krijgen mogelijk graag meer ondersteuning? We zijn nu bezig met een grondige evaluatie van het actieplan. Die moet er zijn tegen midden volgend jaar. We gaan lessen trekken uit de evaluatie en acties uitwerken om de cijfers op te krikken. Zo staat het zwart op wit in het regeerakkoord. We steken echt wel een tandje bij.”

Welke concrete acties komen er?

“We hebben al een aantal acties ondernomen. Zo hebben we een leidraad opgesteld voor besturen die een actieplan willen maken, en een kennisplatform met alle informatie over toegankelijkheid.”

“Verder organiseren we infosessies per provincie samen met Inter en de VVSG. Daarnaast focussen we op ondersteuning, ontzorging en informatievoorziening voor lokale besturen. Bij 65% van de haltes is de stad of gemeente de wegebeheerder. Ze zijn dus cruciale partners om de doelstelling te halen.”

Heb je tips voor steden en gemeenten?

“Pak niet zomaar een bushalte aan, maar begin met een goed plan van aanpak. Zo kan je bepalen welke haltes eerst worden aangepakt. Een halte volledig toegankelijk maken vraagt wel wat budget, dus voorzie daarvoor voldoende middelen in de komende meerjarenplannen. En raadpleeg zeker ons digitaal kennisplatform, de verzamelplaats met alle info over toegankelijke haltes. Daar vind je zeker de nodige tools om aan de slag te gaan.”

Meer weten over toegankelijkheid?

Je vindt alle informatie op het kennisplatform toegankelijkehaltes.be.