Vilvoorde vergroot leefbaarheid en biodiversiteit met groen buurtplein

Het Wilgenplein in Vilvoorde was vroeger een klassiek plein met rondom vier straten voor gemotoriseerd verkeer. Recent werd het heringericht tot een uitnodigende groene oase met speels reliëf in verschillende materialen, zitbanken, speeltuigen, schaduwplekken, bloembedden en ‘wadi’s’ voor de infiltratie van regenwater.

Dankzij de wadi’s (onverharde opvangbekkens voor regenwater) kan het regenwater op het plein maximaal infiltreren.

“We passen al een tijdje systematisch de verkeerscirculatie van verschillende buurten aan. Zo willen we Vilvoorde veiliger en tegelijk meer leefbaar maken voor voetgangers en fietsers”, zegt Audrey Merckaert, diensthoofd openbaar domein en mobiliteit. “Zo ook in de buurt van de Wilgenstraat, waar verschillende scholen, een kinderkribbe en een jeugdbeweging liggen. Daar hebben we twee van de vier straten ‘geknipt’, zodat gemotoriseerd verkeer deze wegen niet meer kan gebruiken. We proberen een aanpassing in het verkeerscirculatieplan altijd te combineren met vergroening en de inrichting van uitnodigende buurtpleinen. We merken dat het draagvlak voor de circulatie-aanpassingen dan ook veel groter is. Het vernieuwde Wilgenplein is zo een groene ontmoetingsplek geworden.”

Grasdallen duiden subtiele looplijnen aan voor voetgangers. De uitgebroken stoeptegels zijn gerecupereerd als zitmuurtje.

Looplijnen in grasdallen

Door de knips is een groot deel van het asfalt langs twee zijdes van de Wilgenstraat uitgebroken. Audrey Merckaert: “Een smal stuk asfalt is bewaard als een slingerend fietspad over het plein. Zo blijft het fietsvriendelijk en konden we wat kosten besparen. De stoeptegels zijn wel helemaal uitgebroken en hergebruikt als zitmuren. Dwars over het plein liggen nu ook verschillende looplijnen in grasdallen voor de voetgangers.” Barbara de Bakker, schepen van mobiliteit, ruimtelijke ordening, milieu en natuur: “Het grootste deel van het plein bestaat uit groen. Er zijn bomen verplant en extra aangelegd. Samen met de wilde bloemenperken vergroot dat de biodiversiteit. Rond het plein zijn de boordstenen weggehaald zodat het regenwater beter kan infiltreren. Er werden ook verschillende wadi’s aangelegd, dat zijn opvangbekkens voor water zodat het regenwater in de bodem kan trekken. Als de wadi overstroomt, gaat het water alsnog via waterslikkers naar de riolering. Rond de wadi zijn moerasplanten aangeplant. Veel meer dan vroeger nodigt het plein nu uit om te zitten en een babbeltje te slaan. Ook kinderen kunnen ravotten en spelen.”

Meer groen en ontharding

Een organisch aangelegd fietspad in asfalt doorkruist het plein voor fietscomfort.

De herinrichting van het Wilgenplein kostte in totaal 85.000 euro. Het project ‘Operatie Perforatie’ van Aquafin en het Infopunt Publieke Ruimte subsidieerden daarvan 16.000 euro. “Het is een belangrijk vergroenings- en onthardingsproject dat bovendien veel goede reacties krijgt en smaakt naar meer”, zegt schepen De Bakker. “In Vilvoorde kampen we immers met extreem veel verharding. Dichtbevolkte steden zoals Vilvoorde tellen de helft meer hittegolfdagen per jaar dan de gemiddelde Vlaamse gemeente. Bij ons brengen Brussel en de ring ook nog extra hittestress met zich mee. De Wilgenstraat is nu een buurtplein geworden, een kleine groene oase die zorgt voor verkoeling waar de droogte minder kans krijgt. Ontharding is een bijzonder zware uitdaging, en niet gemakkelijk te realiseren. Maar bij elk nieuw herinrichtingsproject hebben we ondertussen wel de reflex om te vergroenen en te ontharden waar het kan”, aldus De Bakker. “Niet alleen de tijdsgeest is hierin geëvolueerd, maar ook het gamma aan producten”, vult diensthoofd Merckaert aan. “Dat is vandaag zo uitgebreid dat je veel creatiever kan zijn bij groene herinrichtingsprojecten dan pakweg 10 jaar geleden.”